TÜRK HUKUKUNDA TAHKİM UYGULAMASI
Tahkim, çeşitli ihtilafların, bağımsız ve tarafsız üçüncü kişiler (tahkim heyeti veya hakemler) tarafından çözümlendiği alternatif bir uyuşmazlık çözüm yöntemidir. Türk hukukunda tahkim uygulaması, ulusal ve uluslararası düzeyde önemli bir yere sahiptir. Bu makalede, Türk hukukunda tahkim sürecinin temel özellikleri ve yasal dayanakları ele alınacaktır.
1. Tahkim ve Hukuki Dayanakları
Türk tahkim hukuku, temel olarak 2001 tarihli "Türk Borçlar Kanunu" ve "Türk Medeni Kanunu" ile tahkimin yürütüleceği usulleri düzenleyen "Türk Milletlerarası Tahkim Kanunu"na dayanmaktadır. Bu kanunlar, tahkim sürecinin temel işleyişini ve tarafların haklarını ve yükümlülüklerini belirler.
2. Tahkim Sözleşmesi ve Tarafların Taahhütleri
Tahkim süreci, taraflar arasında yapılan tahkim sözleşmesi ile başlar. Taraflar, varılacak anlaşmazlıkları tahkim yoluyla çözmeyi taahhüt ederler. Türk hukukunda tahkim sözleşmesinin şekil şartları ve içeriği belirli kurallarla düzenlenir.
3. Tahkim Yeri ve Yargılama Dili
Tahkim sözleşmesinde belirtilen bir tahkim yeri seçilir ve tarafların anlaşamaması durumunda Türk hukukunda tahkimin yürütüleceği yer belirlenir. Ayrıca, tahkim sürecinde kullanılacak yargılama dili de tahkim sözleşmesinde açıkça belirtilmelidir.
4. Tahkim Heyeti ve Seçimi
Tahkim sürecini yürütmek üzere bir tahkim heyeti veya hakemler kurulur. Taraflar, tahkim heyetinin oluşumuna ve üyelerinin seçimine ilişkin süreçte belirli kurallara uymak zorundadır.
5. Tahkim Usulü ve Tarafların Hakları
Tahkim süreci, resmi mahkemelerdeki gibi belli bir usul takip eder. Taraflar, delillerini sunar, savunmalarını yapar ve tahkim heyetine kararlarını açıklamaları için süre verilir. Taraflar, tahkim sürecinde belirli haklara sahiptir ve usul kuralları tarafından korunurlar.
6. Tahkim Kararının Tenfizi ve İtiraz Yolları
Tahkim kararı verildikten sonra, tarafların karara uymaları beklenir. Türk hukukuna göre tahkim kararı, belirli şartları sağladığı takdirde resmi mahkemelerde tenfiz edilebilir. Ancak, tenfiz işlemine itiraz yolları da bulunmaktadır.
7. Türk Hukukunda Tahkimde Son Gelişmeler
Makalede son olarak, Türk hukuk sisteminde tahkim uygulamasına ilişkin son gelişmeler ve değişiklikler ele alınabilir. Bu, tahkim sürecinin Türkiye'deki güncel durumunu ve gelecekteki olası gelişmeleri değerlendirebilir.
AV. YELİZ ÖZKAN